Dariusz Stola o Żydach po II wojnie światowej
16/06/2023 | Na stronie od 16/06/2023
Ilu Żydów było w Polsce powojennej? – Dariusz Stola, 18 maja 2017
Wykład prof. Dariusza Stoli w ramach cyklu "Życie przecięte". Żydzi w Polsce 1944-1968 , 18 maja 2017
Muzeum Historii Żydów Polskich
Według szacunków prof. Dariusza Stoli, na terytorium Polski znalazło się po wojnie około 300 tys. Żydów. Dlaczego trudno dokładnie określić ich liczbę oraz jakie były przyczyny ich późniejszej emigracji z Polski mówił historyk podczas wykładu w Muzeum Historii Żydów Polskich.
Prof. Stola podczas swojego wystąpienia wyliczył czynniki, które uniemożliwiają dokładne obliczenie liczby Żydów w Polsce powojennej. Historyk zaliczył do nich trudność ze zdefiniowaniem, co oznacza sformułowanie "po wojnie" w odniesieniu do obszarów Polski. Problemu nastręcza również określenie, kogo można uznać za osobę narodowości żydowskiej. Jak mówił prof. Stola, osoby uznawane przez władze za Żydów mogły same nie określać tak swojej tożsamości. Sytuacji nie ułatwia również fakt, że nowo powstała administracja nie radziła sobie z gromadzeniem danych.
Historyk podczas wykładu poruszył również temat emigracji Żydów z Polski oraz ich przyczyn. Oprócz czynników takich jak trauma po śmierci bliskich w trakcie Holokaustu czy zagrożenie utratą życia ze strony bandytów lub członków podziemia antykomunistycznego w latach 40., dochodziły do tego przyczyny polityczne. Prof. Stola opisał, jak zmieniał się stosunek władz komunistycznych do wyjazdów Żydów z Polski oraz jakie procesy kształtowały kolejne fale migracyjne w latach 40., 50. i 60. ubiegłego wieku.
Żydzi i antysemityzm w PRL | rozmowa z prof. Dariuszem Stola, 14 czerwca 2023
Szacuje się, że z Zagłady ocalało ok. 300 tys. Żydów polskich. Większość z nich zdecydowała się na wyjazd z Polski. Jednym z motywów ich emigracji była niechęć jaka spotykała ich ze strony swoich przedwojennych sąsiadów oraz utrzymujące się nastroje antysemickie wśród wielu Polaków. Fala żydowskiego uchodźstwa ruszyła po pogromie kieleckim. Następny exodus zaczyna się w 1949 r., przede wszystkim do powstałego rok wcześniej państwa Izrael. Kolejne fale wyjazdów nastąpiły po 1956 i w 1968 r. W tym ostatnim przypadku, wskutek antysemickiej nagonki wywołanej przez władze komunistyczne. W efekcie pozostało w naszym kraju nie więcej niż 10-15 tys. Polaków żydowskiego pochodzenia.
Marzec 1968 r. | rozmowa z prof. Dariuszem Stola, 8 marca 2023
Marzec 1968 r. był protestem pokoleniowym. W różnych częściach Europy i świata młodzi ludzie wychodzili na ulice. W Polsce wybuch społecznego niezadowolenia zaczął się od protestów przeciwko zdjęciu ze sceny „Dziadów” Adama Mickiewicza. Potem doszło do wystąpień w obronie usuniętych z Uniwersytetu Warszawskiego studentów. Na to nałożyła się jeszcze antyżydowska kampania propagandowa związana z rozgrywkami wewnątrz Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.
Powojenne migracje Żydów polskich – wykład | Muzeum POLIN, 23 maja 2016
Wykład prof. dr hab. Dariusza Stoli o przyczynach, skutkach i kierunkach powojennej migracji Żydów polskich.
Prof. dr hab. Dariusz Stola – dyrektor Muzeum POLIN, historyk, profesor w Instytucie Studiów Politycznych PAN, członek zespołu Ośrodka Badań nad Migracjami UW. W swoich badaniach zajmował się historią stosunków polsko-żydowskich, historią PRL i historią migracji międzynarodowych w XX wieku. Opublikował ponad 100 artykułów naukowych i 10 książek, w tym: „Kampania antysyjonistyczna w Polsce 1967-1968”, „Kraj bez wyjścia? Migracje z Polski 1948-1989”, „Patterns of Migration in Central Europe” (z Claire Wallace).
Wykład prof. dr hab. Dariusza Stoly: "Żydzi w historii Polski: tysiąc lat obecności", 19 sty 2019
Uniwersytet Trzech Pokoleń w Berlinie
Emigracja Polaków po II wojnie światowej | Rozmowa z prof. Dariuszem Stola, 28 grudnia 2022
W powojennej Europie rzesze ludzi zmuszonych zostało do emigracji w wyniku zmiany granic państwowych. W Polsce ich największe nasilenie przypadło na pierwsze lata po zakończeniu II wojny światowej. Po 1948 r. Polska stała się niemal krajem bez wyjścia. Granice państwową zamknięto, a zdobycie paszportu było praktycznie niemożliwe. Liberalizacja polityki paszportowej nastąpiła dopiero w połowie lat pięćdziesiątych w efekcie postępującej destalinizacji.
Polskie dyskusje o Zagładzie - prof. Dariusz Stola, 24 kwietnia 2019
Uniwersytet Warszawski
Siódme w tym roku akademickim spotkanie z serii "8 Wykładów na Nowe Tysiąclecie", którego prelegentem był historyk, ekspert z zakresu migracji oraz Holocaustu, dyrektor Muzeum Żydów Polskich POLIN w latach 2014-2019, prof. Dariusz Stola.
Zachęcamy do obejrzenia wykładu zatytułowanego: "Polskie dyskusje o Zagładzie", w którym prof. Dariusz Stola przedstawia polską perspektywę na Holocaust.
Cykl "8 wykładów na Nowe Tysiąclecie" odbywa się nieprzerwanie od 2000 roku, kiedy to powstał jako wkład Uniwersytetu Warszawskiego w obchody roku millenium. Od tego czasu zorganizowaliśmy już ponad 140 spotkań, podczas których gościliśmy prelegentów ze świata nauki, polityki czy kultury i sztuki, m.in. prof. Ewę Łętowską, prof. Szewacha Weissa, prof. Marka Belkę, dr. Adama Bodnara czy prof. Andrzeja Friszke.