Czytelnia POLIN: "Dzieci Haskali. Abraham Buchner i jego potomkowie"

Źródło: POLIN

Z autorem, Zbigniewem Buchnerem, rozmawiać będzie Jan Grosfeld. Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Semper.

• maja 2025 (środa), godz. 18:00
• Spotkanie w holu głównym
• Dyskusja w języku polskim

Książka "Dzieci Haskali. Abraham Buchner i jego potomkowie" przywraca pamięci zbiorowej wiele zapomnianych postaci. Szczególnie ważną pośród nich jest oczywiście antenat rodu – Abraham Buchner wraz z jego dziełami.

"Autorowi udało się rozrysować drzewo genealogiczne swojej rodziny sięgające 200 lat wstecz, którego – jak się okazało – obie gałęzie (ze strony i matki, i ojca) wyrastają z jednego pnia, jakim był Abraham Buchner. To odkrycie poprzedzone wieloletnim mozolnym zbieraniem materiałów zainspirowało prapraprawnuka Zbigniewa do opisania na tyle, na ile to było możliwe, tej historii, pokazując ją na szerszym tle. Książka Zbigniewa Buchnera przywraca pamięci zbiorowej wiele zapomnianych postaci.

Szczególnie ważną pośród nich jest oczywiście antenat rodu – Abraham Buchner wraz z jego dziełami. Wciąż w polskich pracach badawczych brakuje prac na temat polskich entuzjastów Haskali, ich losów, a także refleksji nad skomplikowanym dziedzictwem żydowskiego oświecenia. W tym kontekście «Dzieci Haskali» to refleksja pionierska, pokazująca z jednej strony, jak głęboką duchową i kulturową formacją było żydostwo, które na różne sposoby odzywa się w kolejnych pokoleniach zasymilowanych, a z drugiej – jak tragiczne były ich losy i jak mocno zostali oni dotknięci cierpieniem z powodu pochodzenia. Stąd niejako za paradoks można uznać fakt, że co raz ktoś odkrywa swoje żydowskie korzenie i chce o nich mówić (zob. choćby «Dziady i dybuki» Jarosława Kurskiego). U Buchnera znamienne jest połączenie w tym procesie dwóch fascynacji: judaizmem, z którego się wywodzi, i chrześcijaństwa, które wyznaje i praktykuje. Współczesny Kościół, tak samo jak pierwotny, podkreśla nierozerwalny związek Kościoła z wiarą żydowską, bez której by go nie było. Buchner, autor książki, daje także tego świadectwo".

Prof. Sławomir Jacek Żurek

Zbigniew Władysław Buchner – architekt. Na jego dorobek zawodowy składa się wiele projektów budynków mieszkalnych, użyteczności publicznej i sakralnych. W Nowym Jorku od dalekich krewnych dowiedział się o żydowskich korzeniach swojej rodziny. Po powrocie do kraju sprawa pochodzenia nie opuszczała go, a potrzeba określenia swojej tożsamości stała się koniecznością. Autor rozpoczął poszukiwania w archiwach. Pierwszym ważnym odkryciem było to, że rodzice mają wspólnego przodka – Abrahama Buchnera. Z pierwotnym tekstem książki zapoznało się kilka osób, które zachęciły autora do dalszej pracy. Tekst został uzupełniony o obszerne przypisy i informacje źródłowe.

Jan Grosfeld – ekonomista, politolog, profesor nauk społecznych o specjalności antropologia polityczna, emerytowany profesor zwyczajny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Członek Komitetu Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem i Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów. Autor wielu książek o tematyce społeczno-religijnej, m.in. "Dlaczego chrześcijanie potrzebują Żydów?", "Od lęku do nadziei. Chrześcijanie, Żydzi, świat", "Krzyż i gwiazda Dawida", "Czekanie na Mesjasza". Za wkład w dialog chrześcijańsko-żydowski otrzymał nagrodę im. ks. Stanisława Musiała oraz nagrodę Menora Dialogu.