53. rocznica Marca '68

Rocznica protestów studenckich w Warszawie i licznych ośrodkach akademickich w całej Polsce, które stały się początkiem tzw. wydarzeń marcowych

• kryzysu politycznego związanego z walką polityczną wewnątrz PZPR, rozgrywaną w atmosferze antysemickiej i antyinteligenckiej propagandy.

Język "Marca"

• Alina Molisiak Kilka uwag o różnych odmianach „marcowych” narracji, [w:] (Nie)ciekawa epoka? Literatura i PRL, red. H. Gosk, Dom Wydawniczy Elipsa,Warszawa 2008, s. 275–288;
• Język nienawiści – dyskusja z cyklu "Obcy w domu. Wokół Marca '68"
  Z jakimi problemami muszą mierzyć się dziennikarze opisujący narodowe, religijne, polityczne czy związane z historią konflikty?
  Dyskusja w Muzeum POLIN poświęcona była kondycji współczesnych mediów, języku wykluczenia i nienawiści w przestrzeni publicznej w tym wypowiedziom antysemickim. Omówiono temat antysemickiej nagonki ’68 roku – w której ówczesne media grały niepoślednią rolę – ale także przyjrzymy się wyzwaniom współczesności. (19.03.2018)
  Korzystając z obecności znamienitego gościa – profesora Williama Grueskina, byłego zastępcy redaktora naczelnego The Wall Street Journal, a obecnie wykładowcy słynnego wydziału dziennikarstwa w Columbia University – rozmawialiśmy o globalnym wymiarze problemu, przyglądając się m.in. jak epidemia fake newsów wpłynęła na debatę publiczną w trakcie ostatniej kampanii prezydenckiej w USA.
  Uczestnicy:
  • Andrzej Skworz, redaktor naczelny Press – moderator
  • Prof. Dariusz Stola – dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
  • prof. William Grueskin – Columbia University
  • Ewa Milewicz – emerytowana dziennikarka Gazety Wyborczej
  • Sławomir Sierakowski – Krytyka Polityczna
  • Andrzej Stankiewicz – Onet

"Marzec" poza Warszawą

• Lublin

Refleksje sprzed trzech lat - przy okazji 50. rocznicy w 2018

• "Marzec 1968. Współorganizatorka protestów studenckich: Zdusili nas aresztami. A myśmy się zastanawiali, czy można zdeptać trawnik." Z Teresą Bogucką rozmawia Krystyna Naszkowska /gazeta.wyborcza 8 III 2018./
• Teresa Bogucka: I stąd problemy z upamiętnianiem Marca... "Polski Marzec" - Magdalena Wójcik rozmawia z Teresą Bogucką, pisarką, dziennikarką, działaczką opozycji demokratycznej w okresie PRL. Chidusz: Marzec 2018 i 2019
• SPACER ŚLADAMI TAMTEGO MARCA - Marzec kojarzy się z problemem żydowskim, w który zaplątali się - by zacytować Władysława Gomułkę - "jacyś nasi, Polacy". Przecież nikt z nas nie zwracał uwagi na pochodzenie, tęsknota za swobodą i równością była wspólna - opowiada Teresa Bogucka. /newsweek.pl/
• Piotr Osęka - "Polski heroizm, żydowska niewdzięczność. Skąd się wzięła w Polsce antysemicka nagonka?" /newsweek.pl/ "Stawia się tezę o winie naszego narodu wobec Żydów. Pisze się i mówi o polskich obozach koncentracyjnych, o masowym mordowaniu Żydów przez Polaków, o naszej odpowiedzialności za martyrologię Żydów. Cynizm i zakłamanie sięgają szczytów" donosił w marcu 1968 roku "Kurier Polski". Była to część jednej z największych kampanii propagandowych w historii PRL."
• Andrzej Friszke: "Prozachodnia liberalizacja czy prosowiecki nacjonalizm. Wokół genezy Marca '68"/Więź, wiosna 2018/
• Andrzej Friszke: "W tym, co się dzieje, mamy dużą inspirację z Moskwy" - rozmowa z Justyną Koc /wiadomo.co/
• "Marzec 1968: dwie rewolucje" /Więź, wiosna 2018 i nr 2-3/2008./ Antysemityzm miał być lepiszczem pozwalającym zlepić partię i zbudować porozumienie między władzą a społeczeństwem – w 40. rocznice Marca dyskutowali historycy: Jerzy Eisler, Andrzej Friszke, Piotr Osęka i Marcin Zaremba oraz Tomasz Wiścicki („Więź”).
• BARDZO SMUTNA ROCZNICA - Aleksander Smolar w rozmowie z Michałem Okońskim /Tygodnik Powszechny, marzec 2018./ "Nie rozumiem roli, jaką Marzec ’68 odgrywa w polskiej pamięci i świadomości – w każdym razie tej inteligenckiej. Po pierwsze, było wiele innych ważnych wydarzeń, które nie zostały tak zapamiętane albo w dzisiejszej świadomości nie domagają się uczczenia – np. rok 1956, który był niezwykle istotną cezurą w dziejach systemu sowieckiego i stwarzał w społeczeństwie poważne nadzieje na zmiany. Dziś w samej Warszawie organizuje się o Marcu wystawy, konferencje i debaty, ukazują się książki, są spektakle teatralne, z których jeden reżyseruje zresztą moja córka. Ale poczucie dwuznaczności w obchodzeniu tej rocznicy towarzyszy mi od początku... Ile to już, pół wieku minęło?"
• Cezary Michalski o Marcu '68: /Newsweek 22 II 2018./ "Kaczyński chciał z polskiej zbiorowej pamięci wymazać Marzec 68. Ale to właśnie z winy PiS zapamiętamy ten rok przede wszystkim jako ponure echo tamtej antysemickiej nagonki. ......."
• Błażej Brzostek: Rok 1968 to symbol. Różne kraje, narody i różne grupy społeczne mają "swój" 1968.
• Marzec 1968: jaka była reakcja prymasa Wyszyńskiego i episkopatu? - Tomasz Wiścicki / KAI 08/03/2018 za "Alateia"/

Relacje filmowe publikowane przy okazji 50 rocznicy (2018):

• Wykład prof. Andrzeja Friszke "1968 - koniec i początek" - 20 III 2018. aula dawnej Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego.
• Prof. A. Friszke: Genezy wydarzeń marcowych możemy szukać sięgając do 1956 roku. /dzieje.pl/
• Prof. A. Friszke: Pokolenie Marca '68 po konfrontacji z władzą było już zawsze przeciw niej /dzieje.pl/
• "Marzec '68 - Pół wieku po". Marzec 1968 roku to miesiąc, który odcisnął piętno nie tylko na PRL, ale i na tym, co się dzieje w Polsce dzisiaj. W pięćdziesiątą rocznicę tych wydarzeń gośćmi Andrzeja Stankiewicza w specjalnej debacie byli m.in.: Jan Lityński, prof. Andrzej Friszke i prof. Antoni Dudek./onet.pl/

Świadectwa publikowane przy okazji 50 rocznicy (2018):

• Małgorzata Goślińska - Pięć dolarow i wyjeżdżasz od dziś nie jesteś Polakiem. /magazyn-tvn24/
• Seweryn Blumsztajn: Jak ktoś się tak nazywa, to musi nauczyć się z tym żyć. Hejterzy nie są w stanie mnie obrazić. /natemat.pl/