Dialog a liturgia

יהוה - Tetragram - JHWH

  1. PRZEZ USZANOWANIE DLA BOGA Prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, kard. Francis Arinze przesłał do przewodniczących wszystkich konferencji episkopatu rozporządzenie, zgodnie z którym na polecenie Ojca Świętego przy sprawowaniu liturgii, w kościelnych pieśniach i modlitwach należy unikać biblijnego imienia Boga:[ ]. Podobnie jak w tradycji żydowskiej, przez uszanowanie dla Boga, ma ono pozostać niewypowiedziane. Zamiast niego, zgodnie z biblijną tradycją, w liturgii należy używać odpowiednika żydowskiego słowa Adonai, czyli Pan, które z czasem zastąpiło w Starym Testamencie tetragram JHWH. Takie tłumaczenie jest też niezbędne dla zrozumienia boskiej tożsamości Chrystusa, który w Nowym Testamencie jest ukazany właśnie jako Adonai, Kyrios, czyli Pan. /Radio watykańskie, 08 09 2008/

  2. Dziedzictwo Starego Testamentu: "Celebrowane obecnie Liturgie Kościoła prawosławnego, zasadniczo powstałe w okresie patrystycznym, są rozwinięciem liturgii Wieczernika. Ewangelie podają nam nie tylko mało danych, co do sposobu odprawiania Eucharystii, ale zawierają także pewne różnice w samym opisie Ostatniej Wieczerzy (1). Tylko ten fakt, że w Nowym Testamencie słowa Chrystusa z Ostatniej Wieczerzy doszły do nas w czterech wariantach, wskazuje na wielość niezależnych tradycji......." ks. Henryk Paprocki

  3. Jewish and Orthodox Christian Interfaith Leaders Strengthen Dialogue. Rabbi Eric J. Greenberg June 11, 2013. ADL Interfaith Director Rabbi Eric J. Greenberg discussed rising anti-Semitism and the state of Orthodox Christian-Jewish relations at the Eighth Academic Consultation Between Judaism and Orthodoxy.

  4. Metropolitan Emmanuel of France "So that you may know one another." (Qur'an 49:13) - A Christian-Muslim-Jewish Encounter June 22, 2010 This keynote address was delivered by Metropolitan Emmanuel of France, director of interreligious relations of the Ecumenical Patriarchate of Constantinople, at the annual conference of the International Council of Christians and Jews in Istanbul, Turkey.

  5. Louis Bouyer, Od liturgii żydowskiej do liturgii chrześcijańskiej, Eucharystia - Kolekcja "Communio" nr 1 Wydawnictwo Pallotynów Poznań - Warszawa 1986. s. 127-139.

  6. Recommendations for the Liturgy, European Lutheran Commission on the Church and the Jewish People: "At its annual meetings, 2001 - 2003 the European Lutheran Commission on the Church and the Jewish People (LEKKJ) studied a number of liturgical texts, and especially the prayers which have as their theme the relationship between the church and the Jewish people. This study revealed that obscurities, misunderstandings and anti-Jewish formulations both old and new continue to be perpetrated. It demonstrates, therefore, the urgent need to devote as much care to liturgies and to liturgical texts as to other documents devoted to the subject of Judaism."

  7. Grupa 12 teologów prawosławnych z 5 Kościołów autokefalicznych wezwała władze kościelne do przejrzenia ksiąg liturgicznych i usunięcia z nich tekstów antysemickich. Jerozolima / Moskwa, 01.05.2007

  8. Bogdan G. Bucur, "I znowu ten sam czas roku: ton czwarty, 'Zgromadzenie zabójców, nieprawy lud Żydowski'.Niepokojące słowa, obudzone emocje" "W tytule umieszczono słowa ze stichery Błogosławieni, śpiewaną w Cerkwi w Wielki Czwartek (Triodion, 589). Analogiczne zawołania to: "hardy Izraelu, ludu spragniony mordu", "zawistni, żądni mordu i hardzi ludzie", "na krętych drogach nieprawych Żydów". Wszystkie występują w nieskróconej angielskiej wersji językowej nabożeństw Wielkiej Soboty, zamieszczonych w Postnym Triodionie." "Potwierdzam, że sformułowania te nie brzmią aż tak przeraźliwie, jeśli rozpatruje się je w kontekście bizantyjskiej retoryki. Zgadzam się również z tym, że wzór znajduje się u Proroków w Biblii Hebrajskiej (Micheasz 6, 1-5; Amos 2, 9-12). Uznaję wreszcie, że powinniśmy uwzględniać szerszy kontekst cerkiewnego rozrostu od charyzmatycznej, egalitarnej, teologicznie nowatorskiej i administracyjnie schizmatyckiej grupy wewnątrz judaizmu pierwszego wieku do coraz bardziej nieżydowskiej społeczności drugiego wieku." Bogdan G. Bucur jest duszpasterzem w Cerkwi Prawosławnej Świętego Antoniego Wielkiego w Butler i wykładowcą teologii na Uniwersytecie Duquesne w Pittsburghu (Pensylwania, USA) Esej opublikowano pierwszy raz w Wielkim Tygodniu 2017 w PublicOrthodoxy.org. Pełna wersja eseju ukazała się w miesięczniku Archidiecezji Antiocheńskiej The Word. W przygotowaniu znajduje się publikacja studium tego samego autora pod tytułem "Antyżydowska retoryka w bizantyjskiej hymnografii: egzegetyczna i teologiczna kontekstualizacja", Kwartalnik Teologiczny św. Włodzimierza, 62 (2017) ["Anti- Jewish Rhetoric in Byzantine Hymnography: Exegetical and Theological Contextualization", St Vladimir's Theological Quarterly 62 (2017).

  9. Stanisław Krajewski, "Wspólne psalmy"

  10. Sofia Cavalletti, Christian Liturgy: Its roots in Judaism, SIDIC Periodical VI-1973/1 (10 - 28)

  11. C. A. Rijk The importance of Jewish-Christian relations for Christian Liturgy, SIDIC Periodical VI-1973/1 (29 - 34)

  12. Redeeming Liturgy. A Eulogist’s Perspective on Rosenzweig’s Concept of Liturgy. Dr Gesine Palmer, 01/12/2021.

  13. Więcej na stronie JCRelations.net

Sprawa wielkopiątkowej modlitwy za Żydów (2007-2008)

  1. Liturgy, SIDIC Periodical VI-1967/3 Przywrócenie Mszy Piusa VI a dialog katolicko-żydowski: "Na Wielkanoc [2007] Grupa Dyskusyjna „Żydzi i Chrześcijanie" Centralnego Komitetu Katolików Niemieckich opublikowała oświadczenie, w którym stwierdziła, że wraz z przywróceniem Mszy Piusa V dojdzie do „trwałego przerwania dialogu katolicko-żydowskiego, który tak obiecująco rozpoczął się na Soborze Watykańskim II. (...) Mamy nadzieję, że Benedykt XVI nie dopuści, by do tego doszło". 31 marca [2007] w podobnym duchu w liście do kard. Kaspera pisał - w imieniu Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów - jej prezydent ks. John Pawlikowski." / Józef Majewski, "Porzućcie swoje bałwany. Nadchodzi kryzys w relacjach katolicko-żydowskich?", Tygodnik Powszechny Nr 18, 6 maja 2007/ zobacz: Wielkopiątkowa modlitwa za Żydów w Mszale Rzymskim (prchiz.pl) oraz: Philip A. Cunningham, The 1962 Roman Missal and Catholic-Jewish Relations. (PDF) (International Council of Christians and Jews: Documentation, news, commentary, and analyses of current issues and events in Jewish-Christian relations. August 8, 2007)

  2. WIELKOPIĄTKOWA MODLITWA ZA ŻYDÓW W MSZALE RZYMSKIM (Opracowanie: Polska Rada Chrześcijan i Żydów, 2007)

  3. Nowe sformułowanie modlitwy wiernych w liturgii Wielkiego Piątku według przedsoborowego Mszału Rzymskiego Watykan/ Warszawa, 05.02.2008 (BP KEP)

  4. Kontrowersja w sprawie wielkopiątkowej modlitwy za Żydów

  5. ks Romuald Jakub Weksler-Waszkinel Odwrotu od dialogu nie będzie (TP 7/2008)

  6. Abp Ravasi Modlitwa za Żydów nie wyraża strategii nawracania. (za serwisem Radia Watykańskiego).

  7. 04.03.2008 Rabin Jacob Neusner, profesor historii i teologii judaizmu w Bard Colleg w Nowym Jorku, broni papieża przed krytyką ze strony żydowskiej.

  8. 2008-03-05 Kard. Kasper: będą rozmowy na temat modlitwy za Żydów w mszale przedsoborowym. (KAI Rzym) / Watykan

  9. 2008-04-04 13:30 Deklaracja Watykanu i krytyka Rabina Rzymu

  10. 2008-04-08 09:41 USA: rabin Bemporad pozytywnie ocenia oświadczenie Watykanu KAI

Sprawa wielkopiątkowej modlitwy za Żydów (2022)

  1. "Módlmy się za Żydów, do których najpierw Pan Bóg nasz przemówił..." Nowy tekst wezwania modlitwy powszechnej w czasie wielkopiątkowej Liturgii na cześć Męki Pańskiej. 28/03/2022.
    1. Ks. Michalczyk: Księża w tym roku powinni zaktualizować wielkopiatkową modlitwę. 12/04/2022.
    2. Ks. Michalczyk: Księża jako pierwsi muszą uporać się z antyżydowskimi resentymentami. 13/04/2022.

Sprawa wielkopiątkowej modlitwy za Żydów (2023)

  1. Archdiocese of Boston Statement on the Liturgical Proclamation of the Passion Bishops’ Committee for Ecumenical and Interreligious Affairs, 01/02/2023. The message of the liturgy in proclaiming the passion narratives in full is to enable the assembly to see vividly the love of Christ for each person, despite their sins, a love that even death could not vanquish. The crimes during the Passion of Christ cannot be attributed indiscriminately to all Jews of that time, nor to Jews today. The Jewish people should not be referred to as though rejected or cursed, as if this view followed from Scripture. The Church ever keeps in mind that Jesus, his mother Mary, and the apostles all were Jewish. As the Church has always held, Christ freely suffered his passion and death because of the sins of all, that all might be saved.

Modlitwa i religijność