Pamięć (kronika)

Getto w Kielcach

08/08/2024

82. rocznica Zagłady Żydów z kieleckiego getta

Niemcy utworzyli getto w Kielcach w kwietniu 1941 roku w najuboższej części miasta. Rozciągało się ono na północ od ulic Bodzentyńskiej i Piotrowskie po ul. Pocieszka i obejmowało dzisiejsze ulice m.in. Jasną, Stolarską, Kozią, Orlą, Nowy Świat. W 500 domach, w większości bez wody i kanalizacji, zamknięto około 27 tysięcy Żydów, w większości mieszkańców Kielc. Do getta trafili również przesiedleni Żydzi z Wiednia, Krakowa, Poznania i Łodzi. W sierpniu 1942 roku, po miesiącach cierpień, głodu, chorób i egzekucji, blisko 21 tysięcy Żydów zostało wywiezionych i zamordowanych w niemieckim obozie zagłady w Treblince. Podczas likwidacji getta na ulicach Kielc zgładzono około 1500 Żydów. Wwojnę przeżyło zaledwie pięciuset kieleckich Żydów.

21. FESTIWAL KULTURY ŻYDOWSKIEJ WARSZAWA SINGERA 2024

08/08/2024

21. FESTIWAL KULTURY ŻYDOWSKIEJ WARSZAWA SINGERA 2024

Tegoroczna odsłona festiwalu Warszawa Singera rozpocznie się 24 sierpnia i potrwa do 1 września. Jak zwykle - mnóstwo ciekawych wydarzeń, koncerty, spotkania, wystawy, spacery, wykłady. Warto w tym czasie być w stolicy!

Kraków, synagoga Kupa na Kazimierzu przy ulicy Jonatana Warschauera (inny adres: ul. Miodowa), 1936. Ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego

04/08/2024

Wokół pogromu krakowskiego

W czasie II wojny światowej zginęło ok. 3 mln polskich obywateli narodowości żydowskiej. W 1945 r. tymi, którzy ocaleli, wstrząsnęło zdarzenie, do którego doszło 11 sierpnia w Krakowie. Podczas zajść antyżydowskich zginęła 56-letnia Róża Berger, a co najmniej kilkanaście osób zostało poszkodowanych.

FOT. STEFAN BAŁUK, GODZINA "W" 1 SIERPNIA 1944 R. / DOMENA PUBLICZNA

01/08/2024

Żydzi w Powstaniu Warszawskim

„Jesteście wolni!” – zabrzmiały pierwsze słowa wypowiedziane późnym popołudniem w dniu 1 sierpnia 1944 r. przez młodego Polaka z „biało-czerwoną opaską na ramieniu i z karabinem w ręku”. Niewiele wcześniej Kedyw Kollegium „A” Armii Krajowej przejął teren Umschlagplatz. Przebywało tam wówczas kilkudziesięciu Żydów z różnych państw Europy.”

Miesięcznik "Memoria" Nr 82 (07/2024)

31/07/2024

Miesięcznik "Memoria" Nr 82 (07/2024)

"Pamięć o Szoa, obozach koncentracyjnych, ośrodkach zagłady i innych obszarach ludzkiej tragedii z czasów II wojny światowej kształtowana jest na całym świecie w wielu miejscach i przez wiele osób. Miesięcznik "Memoria" ma być miejscem, gdzie będziemy pisać i opowiadać o naszych wspólnych wysiłkach. O misji zachowania pamięci."
Paweł Sawicki Redaktor Naczelny Miesięcznika "Memoria", Muzeum Auschwitz.

Tablica upamiętniająca pogrom w Kielcach. Fot. Jakub Szafrański

16/07/2024

Tokarska-Bakir: Wciąż tkwimy w logice czystki etnicznej [rozmowa]

Wciąż nie możemy uwolnić się od myślenia nacjonalistycznego, w którym „zabijał” równa się: „walczył o niepodległość”. Tomasz Żukowski rozmawia z prof. Joanną Tokarską-Bakir.
Wykonawcami czystki etnicznej są zawsze klasy niższe, robotnicy i chłopi. Ale hasło do czynu rzucają elity i klasa średnia. Średni szczebel wykonawców to formacje mundurowe – kryją się nawzajem i mają poczucie bezkarności. Krytyka Polityczna lipiec 2023.

81. rocznica buntu więźniów obozu śmierci Treblinka II

12/07/2024

81. rocznica buntu więźniów obozu śmierci Treblinka II

2 sierpnia 1943 roku więźniowie obozu zagłady Treblinka II podnieśli bunt. Pragnęli spalić miejsce, które nazywali piekłem i wydostać się na wolność. Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma zaprasza na uroczystości w 81. rocznicę tego wydarzenia.