Pamięć (kronika)

fot. ŻIH/Forum Pierwsza forma wygrodzenia dzielnicy, róg Chłodnej i Żelaznej, zima 1939/40 r.

11/04/2023

Getto: dzielnica wykluczenia.

Uliczne walki w styczniu 1943 r. miały decydujące znaczenie dla zmiany nastrojów w getcie. Stało się oczywiste, że Niemcy prowadzą bezwzględną akcję eksterminacyjną wszystkich Żydów i nie wolno iść z nimi na żadne koncesje, nie wolno wierzyć ani jednemu niemieckiemu słowu. Styczniowa samoobrona przełamała barierę strachu przed Niemcami, przywróciła pozostałym w getcie Żydom poczucie podmiotowości i sprawczości. Przestali już być tylko bezbronnymi i bezradnymi ofiarami. Między styczniem a kwietniem 1943 r. getto przygotowywało się do stawienia Niemcom zbrojnego oporu. Źródło: Jacek Leociak, Polityka, POMOCNIK HISTORYCZNY, Powstanie w getcie warszawskim

Żydowska Polska Walcząca - wydanie specjalne Tygodnika Powszechnego

11/04/2023

ŻYDOWSKA POLSKA WALCZĄCA

Wydanie specjalne „Tygodnika Powszechnego”, „Żydowska Polska Walcząca”, na 80. rocznicę powstania w getcie warszawskim. Wydanie składa się z nowych tekstów o powstaniu, fundamentalnych tekstów archiwalnych „Tygodnika”, jak również unikatowych, niepublikowanych zdjęć dokumentalnych, odnalezionych niedawno, przedstawiających tamte dramatyczne wydarzenia.

Powstanie w getcie warszawskim 1943, Pomocnik Historyczny Polityki - okładka

11/04/2023

Opór i Zagłada 1943

„Powstanie w getcie warszawskim 1943”
Przed 80 laty, 19 kwietnia 1943 r., wybuchło pierwsze z warszawskich powstań – w getcie, w północnej dzielnicy miasta. Wyjątkowość tego zrywu – jak pisze prof. Andrzej Żbikowski – „leży nie w wymiarze zbrojnym starcia, takich w latach drugiej wojny było wiele, lecz w bezprecedensowym doświadczeniu jego tysięcy ofiar, w sposób bezwzględny zabijanych i palonych żywcem”. Ta wyjątkowość dotyczy także tego – zauważa historyk – że dotychczas wydarzeniu przyglądaliśmy się głównie z perspektywy sprawcy, któremu kazano zlikwidować getto. SS Brigadeführer Jürgen Stroop pozostawił raporty z działalności podległych mu oddziałów, sporządzane dzień po dniu. A na koniec dołączył album zdjęć dokumentujących dzieło.

Macewa z cmentarza w Serocku

11/04/2023

Pamięć o Żydach w Serocku

Ruszyły prace na cmentarzu żydowskim w Serocku !
Wykonawca rozpoczął budowę schodów od strony Narwi. Potem będzie wykonany remont ogrodzenia i brama techniczna, zostaną oczyszczone ścieżki i, co najważniejsze, będzie wykonana instalacja z macew uprzednio podjętych ze wzgórza grodowego Barbarka i oczyszczonych.

Oneg Szabat - niewidzialny pomnik

11/04/2023

Niewidzialny pomnik. Historia i design w służbie upamiętnienia

Dyskusja panelowa z udziałem projektantów upamiętnienia członków Grupy Oneg Szabat o idei powstania tego pomnika jako „kontr-monumentu”, który ukazuje profesje i wspólnotę członków i członkiń organizacji; niewidzialność i widzialność w polskich upamiętnieniach. Drugim wątkiem dyskusji będzie kontekst krytyki polskich upamiętnień; polityka pamięci historycznej oraz wzajemne relacje sztuki i architektury w upamiętnieniu.

Magazyn Memoria 66, marzec 2023

31/03/2023

Miesięcznik "Memoria" Nr 66 (03/2023)

"Pamięć o Szoa, obozach koncentracyjnych, ośrodkach zagłady i innych obszarach ludzkiej tragedii z czasów II wojny światowej kształtowana jest na całym świecie w wielu miejscach i przez wiele osób. Miesięcznik "Memoria" ma być miejscem, gdzie będziemy pisać i opowiadać o naszych wspólnych wysiłkach. O misji zachowania pamięci."
Paweł Sawicki Redaktor Naczelny Miesięcznika "Memoria" Muzeum Auschwitz.

Seminarium - «Z całej wiekowej przeszłości Żydów w Płocku pozostały cztery nagie ściany zniszczonej synagogi»

30/03/2023

«Z całej wiekowej przeszłości Żydów w Płocku pozostały cztery nagie ściany zniszczonej synagogi»

Po zakończeniu wojny Żydzi zaczęli wracać do miasta, w którym zastała ich nowa rzeczywistość. Po dawnym życiu żydowskim nie było praktycznie żadnych śladów. Synagogi zostały zrujnowane, cmentarze doszczętnie zdewastowane, a domy i warsztaty pracy zajęte przez Polaków. Sami powracający byli również w tragicznym stanie. Osamotnieni, schorowani, niemający się gdzie podziać i za co się utrzymać, musieli zacząć wszystko od nowa.

28 IV 2022 r. / FOT. AP/Associated Press/East News

24/03/2023

Wracają wycieczki uczniów z Izraela

Porozumienie o wycieczkach jest w pewnym sensie ostatnim z elementów prowadzących do normalizacji relacji polsko-izraelskich. Obfitowały one w ostatnich latach w wiele napięć.