Pamięć (kronika)

Synagoga et Ecclesia

07/11/2025

Rocznice „Nostra aetate” i wizyty Jana Pawła II w synagodze okazją do refleksji nad dialogiem chrześcijańsko-żydowskim

– Chcielibyśmy pójść śladami papieża, także w wymiarze symbolicznym, przez nawiedzenie synagog w różnych miastach Polski, zarówno tych funkcjonujących, jak i tych, po których pozostała jedynie pamięć – powiedział kardynał Ryś. Jak dodał, rozmowy ze stroną żydowską w tej sprawie już się rozpoczęły – w najbliższym czasie spotka się z naczelnym rabinem Polski Michaelem Schudrichem.

Institute for Polish-Jewish Studies - logo

05/11/2025

NKVD Files: On the Margin of the Holocaust

Shortly after the start of World War II, the Soviet Union invaded Poland and annexed its Eastern territories. This talk examines Jewish experiences in former Eastern Galicia (now Western Ukraine), based on the files of the Soviet internal security apparatus (NKVD).

Miesięcznik "Memoria" Nr 97 (10/2025)

31/10/2025

Miesięcznik "Memoria" Nr 97 (10/2025)

"Pamięć o Szoa, obozach koncentracyjnych, ośrodkach zagłady i innych obszarach ludzkiej tragedii z czasów II wojny światowej kształtowana jest na całym świecie w wielu miejscach i przez wiele osób. Miesięcznik "Memoria" ma być miejscem, gdzie będziemy pisać i opowiadać o naszych wspólnych wysiłkach. O misji zachowania pamięci."
Paweł Sawicki Redaktor Naczelny Miesięcznika "Memoria", Muzeum Auschwitz.

POLIN - logo

28/10/2025

Nagrody POLIN 2025

Laureatem głównej nagrody konkursu Nagroda POLIN 2025 został Marek Chmielewski.
Podczas uroczystej gali Nagrodę Specjalną POLIN Kultura i Media odebrały ex equo Wydawnictwa Austeria i Czarne, a Nagrodę Specjalną POLIN 2025 – Fundacja Sztetl Mszana Dolna.
Kapituła konkursu przyznała także dwa wyróżnienia. Otrzymali je Kamil Mrozowicz z Jedwabnego i Marek Kołcon z Zamościa.

Opowieść lwa z kamiennej tablicy

13/10/2025

Jakub Antosz-Rekucki: Opowieść lwa z kamiennej tablicy

„Opowieści lwa z kamiennej tablicy” to piękna i mądra książka. Jej narratorką jest mała mieszkanka z Mszany Dolnej, Lusia, która uwielbia odkrywać tajemnice. Razem z młodszym o dwa lata przyjacielem, Antkiem natrafiają któregoś dnia na… lwa. Idąc jego tropem, odnajdą w swoim miasteczku niezwykłe i nieco zapomniane miejsce, a dzięki znajomości z zagadkowym zwierzęciem nie tylko usłyszą lokalną historię, lecz dowiedzą się wiele o kulturze i obyczajach Żydów – dawnych mieszkańców Mszany.

Żydowskinstytut Historyczny

01/10/2025

Dziś mija 78. rocznica powołania Żydowskiego Instytutu Historycznego!

W 1944 roku powstała Centralna Żydowska Komisja Historyczna, której głównym zadaniem było zbieranie relacji osób ocalałych z Zagłady. Jej najcenniejszym zbiorem było Podziemne Archiwum Getta Warszawy, tzw. Archiwum Ringelbluma, którego pierwsza część została odnaleziona w 1946 r.
1 października 1947 roku decyzją Centralnego Komitetu Żydów w Polsce, Centralna Żydowska Komisja Historyczna została przekształcona w Żydowski Instytut Historyczny w gmachu przedwojennego Instytutu Nauk Judaistycznych i Głównej Biblioteki Judaistycznej.

Magazyn Memoria 95

30/09/2025

Miesięcznik "Memoria" Nr 96 (09/2025)

"Pamięć o Szoa, obozach koncentracyjnych, ośrodkach zagłady i innych obszarach ludzkiej tragedii z czasów II wojny światowej kształtowana jest na całym świecie w wielu miejscach i przez wiele osób. Miesięcznik "Memoria" ma być miejscem, gdzie będziemy pisać i opowiadać o naszych wspólnych wysiłkach. O misji zachowania pamięci."
Paweł Sawicki Redaktor Naczelny Miesięcznika "Memoria", Muzeum Auschwitz.

Babij Jar. Holocaust-Drama über den Massenmord an ukrainischen Juden im Jahr 1941

30/09/2025

Babi Jar, 29-30 września 1941 (Jom Kipur 5702)

Podczas głównej egzekucji Niemcy, wraz Ukraińcami z Ukraińskiej Policji Pomocniczej, zamordowali 33,771 Żydów. W późniejszych dniach i tygodniach zostało zamordowanych, w sumie, 100,000-150,000 osób: Żydów, sowieckich jeńców wojennych oraz Romów